Obchody 76. rocznicy przystąpienia USA do wojny. Fot. R. Jocher

Muzeum upamiętniło Pearl Harbor i Westerplatte

Dzisiaj w Muzeum II Wojny Światowej pod hasłem "Westerplatte - Polskie Pearl Harbor" obchodzono 76. rocznicę przystąpienia Stanów Zjednoczonych Ameryki do II wojny światowej. Z tej okazji odbyły się prezentacje historycznego sprzętu wojskowego i wykłady tematyczne, zaprezentowano nową stronę internetową Muzeum i wirtualny spacer po Westerplatte oraz przedstawiono audiobooka "Raport Witolda".

Od godziny 10.00 do 18.00 przed budynkiem Muzeum można było zobaczyć historyczne pojazdy wojskowe z okresu II wojny światowej, będące na wyposażeniu amerykańskiej armii. W samym Muzeum na gości czekała prezentacja umundurowania i wyposażenia żołnierzy armii USA z okresu II wojny światowej i żołnierzy Wojska Polskiego stacjonujących na Westerplatte w 1939 r. Gwoździem programu był pokaz VR „Wirtualny spacer po Westerplatte”, który przyciągnął największą liczbę zainteresowanych. W specjalnych goglach zwiedzający mogli przenieść się na teren byłej Wojskowej Składnicy Tranzytowej, by tam, przy pomocy archiwalnych zdjęć i nagrań audio, móc uczestniczyć w historycznych wydarzeniach, jakie miały miejsce na półwyspie.

Oficjalną część wydarzenia otworzył Dyrektor Muzeum II Wojny światowej, dr Karol Nawrocki:

Szanowni Państwo, dzisiaj mówimy o czymś, co połączyło dwa narody - Naród Polski i Naród Amerykański. To wspomnienie należy zacząć od postaci, która stała się fundamentem tej przyjaźni i tego zrozumienia. Od Tadeusza Kościuszki, który był i pozostanie bohaterem Narodu Polskiego i Narodu Amerykańskiego. Walczył o Niepodległość Stanów Zjednoczonych, potem był wielkim strategiem, fortyfikatorem Filadelfii, West Point, ale walczył także o Niepodległość Polski, Niepodległość i Wolność I Rzeczypospolitej, która jeszcze wówczas - gdy odbywała się Insurekcja Kościuszkowska - dogorywała, ale walczyła o to, by stanowić sama o sobie. Insurekcja Kościuszkowska to symbol walki o Niepodległą Polskę i o I Rzeczpospolitą, a więc Tadeusz Kościuszko to symbol łączący oba narody. Byron powiedział, że "'Kościuszko' to dźwięk, na który drżą imperatorzy".

Mimo, że nie jest to oczywiste, podobnie jest z Westerplatte i Pearl Harbor. Siedem dni bohaterskiej obrony Westerplatte po tym, jak nie wypowiadając wojny Niemcy zaatakowali II Rzeczpospolitą; bohaterskiej obrony, która była ostatecznie militarną klęską, i która sprawiła, że w słowie Westerplatte zamknął się archetyp polskich postaw nie tylko wobec okupacji niemieckiej, ale także wobec okupacji sowieckiej. Postaw bezwzględnej walki o wolność - Polacy kochają wolność i walczą o nią - postaw które zamykają się w słowach, iż sens walki powinien wynikać z wartości, w imię których ta walka się odbywa, a nie w imię szans na jej zwycięstwo. To jest to, co symbolizuje Westerplatte i co połączyło walkę Polaków o wolność w latach 1939-1989.

Podobnie jest z Pearl Harbor, przecież Amerykanie w ciągu tego kwadransa najazdu japońskiego imperializmu i w drugiej fazie tej krótkiej walki - przegrali starcie na Pearl Harbor, zostali niejako zmiażdżeni i zdewastowani, ponad dwa tysiące ofiar, ale Pearl Harbor stało się początkiem końca imperializmu nie tylko japońskiego, ale zła jakim był niemiecki nazizm. Oczywiście ta wojna nie skończyła się dla Polski wolnością w roku 1945, ale Pearl Harbor, mimo porażki, dało początek zwycięstwu nad niekwestionowanym złem - to łączy te dwa symbole. Ci, którzy kwestionują porównywanie Pearl Harbor do Westerplatte, powinni wziąć też pod uwagę, że i na Westerplatte i na Pearl Harbor ginęły przecież ofiary tej samej wojny. Oba te miejsca stały się symbolem początkowej porażki, ale zarzewiem zwycięstwa i symbolem walki z totalitaryzmem niemieckim i sowieckim - zauważył Dyrektor Muzeum.

Dlatego szukamy dzisiaj pomostów między Polakami a Amerykanami, odwołując się do postaci Kościuszki, do Pearl Harbor i Westerplatte, chcąc powiedzieć Amerykanom, naszym sojusznikom, naszym przyjaciołom, że pamiętamy o ich ofiarach, dziś oddajemy im hołd, i pamiętamy o ich wkładzie w II wojnę światową. Pamiętamy, ale prosimy też o pamięć o 1 września 1939 roku, o Westerplatte i pamięć o tym, że kiedy odbywał się atak japońskiego imperializmu na Pearl Harbor, to w Polsce do tego czasu zginęli już nie tylko żołnierze, ale także blisko sto tysięcy ofiar cywilnych, kobiet, dzieci, polskich intelektualistów, urzędników, a symbolem tej masakry narodu polskiego są do dziś Piaśnica, Szpęgawsk i Palmiry. Drodzy Państwo, pamiętamy i prosimy o pamięć - podsumował Dyrektor.

Następnie Kierownik Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, Oddziału Muzeum II Wojny Światowej, Mariusz Wójtowicz-Podhorski wygłosił wykład pt. „Westerplatte i Pearl Harbor - miejsca-symbole rozpoczęcia II wojny światowej”. Drugim prelegentem był Piotr Langenfeld - prezes stowarzyszenia historycznego i korespondent wojenny, który przybliżył sylwetki Polaków walczących w armii USA.

Po tym wprowadzeniu historycznym Kierownik Działu Promocji Muzeum II Wojny Światowej, Marek Krzemiński zaprezentował zebranym nową stronę internetową Muzeum, która ma być odpowiedzą na wyzwania technologiczne współczesności i wyjściem na przeciw potrzebom zwiedzających. W ramach prezentacji nowej witryny Kierownik Promocji i Kierownik Oddziału Westerplatte przedstawili publiczności owoc wielomiesięcznej, wytężonej pracy archeologów, historyków, informatyków i speców od nowych mediów - prezentację 360° „Wirtualny spacer po Westerplatte”, ważny element nowej strony www.

Na zakończenie Koordynator projektu „Rotmistrz Pilecki - bohater niezwyciężony”, Małgorzata Kupiszewska zaprezentowała gościom "Raport Witolda", angielską wersję audiobooka zawierającą słynne zapiski rot. Witolda Pileckiego, z KL Auschwitz, wydaną przez krakowską Fundację „Gdzie”.

 

Muzeum II Wojny Światowej szczególnie pragnie podziękować:
Prezes Zarządu Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Gdańsku, p. Hannie Śliwie-Wielesiuk;
Prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska, p. Emilii Maćkowiak;
Prezes Stowarzyszenia Rodzina Ponarska, p. Marii Wieloch;
Prezesowi Okręgu Gdańskiego Zarządu Ogólnokrajowego Stowarzyszenia Kombatantów
Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, p. mjr. Edmund Popieliński 
Członkowi Zarządu Głównego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, kpt. ż. w. inż. Józefowi Szyłejko;
Przedstawicielom Związku Solidarności Polskich Kombatantów im. ks. Prałata H. Jankowskiego;
Naczelnikowi Oddziałowego Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, p. Justynie Pazda;
Dyrektorowi Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, p. Tomaszowi Magdoniowi;
Dyrektor Wydziału Strategii Nadzoru Pedagogicznego Kuratorium Oświaty w Gdańsku, dr. Jerzemu Wiśniewskiemu;
Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej w Gdańsku, p. Rafałowi Szramce;
Zastępcy Szefa Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Gdańsku, ppłk.Ryszardowi Storczykowi;
Zastępcy Dyrektora ds. Rozwoju Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Gdańsku, p. Marii Brzozowskiej;
Kierownikowi Działu Naukowego Muzeum Stutthof, p. Elżbiecie Grot;
Kierownikowi Działu Rozwoju i Organizacji Wystaw Centrum Hewelianum, dr. inż. Agacie Żwir-Ferenc;
Przedstawicielowi Żandarmerii Wojskowej w Gdyni; ppor. Robertowi Gaszowi;
Przedstawicielom Oddziału IPN w Gdańsku;
Przedstawicielom Straży Granicznej;
Przedstawicielowi Dowództwa 17 Terenowego Oddziału Lotniskowego w Gdańsku;
Muzeum Polskiego Czynu Zbrojnego w Armiach Sprzymierzonych;
Muzeum Techniki Wojskowej "Gryf"
oraz wszystkim nauczycielom i uczniom, którym było dedykowane to wydarzenie,
a także wolontariuszom, których pomoc jest dla Muzeum nieoceniona.